Poepluiers en kattenbakvulling frustreren recyclingdoelstellingen Nederland

De directeur van Verpact illustreert hiermee dat aan huis gescheiden PMD-afval steeds vaker sterk is ‘vervuild’ met restafval dat er niet in thuishoort. Want steeds vaker zitten er luiers, tapijttegels of bijvoorbeeld complete tuinstoelen tussen. Het gevolg is dat dit afval niet meer kan worden gerecycled en moet worden verbrand. Daarmee gaan kostbare grondstoffen verloren en moeten gemeenten extra kosten betalen. 

Oplossing 
Hester Klein Lankhorst: “De oplossing is dat gemeenten verplicht worden om een bewezen succesvol systeem voor gescheiden afvalinzameling te kiezen: bronscheiding aan huis met zakken of rolcontainers. Dan hoeft er ook geen PMD-afval meer afgekeurd te worden en ontvangen gemeenten vergoedingen voor het goed gescheiden afval. En waar gemeenten geen bronscheiding kunnen toepassen, moeten ze kiezen voor machinale nascheiding in een afvalverwerkingsfabriek.” 

Maximaal 15% vervuiling is de norm 
In 2019 heeft de VNG (namens alle gemeenten in ons land) samen met Verpact een ketenovereenkomst voor tien jaar getekend waarin is geregeld hoe de inzameling en verwerking van PMD-afval moet plaatsvinden. Een goed gescheiden vracht PMD-afval (met minder dan 15% vervuiling) kan prima worden hergebruikt of gerecycled en daarvoor krijgt elke gemeente een vergoeding. Maar wanneer een vracht sterk is vervuild met restafval, dan moet dit afval helaas worden verbrand en krijgt de gemeente conform de afspraken geen vergoeding.  

Meer vervuiling onbespreekbaar 
Klein Lankhorst: “Poepluiers en kattenbakvulling frustreren nu de recyclingdoelstellingen die de overheid in Nederland heeft. Toen Verpact in 2019 afspraken met de VNG maakte over de inzameling van PMD, voldeed circa de helft van alle gemeenten aan de afgesproken norm van minder dan 15% vervuiling in het PMD-afval. In 2021 gold dit nog maar voor 1 op de 7 gemeenten. En dat kan echt niet meer, want meer vervuiling toestaan is voor ons onbespreekbaar. Dan gaan we precies de verkeerde kant op met recyclingdoelstellingen in Nederland. Terwijl gemeenten en Verpact hetzelfde doel voor ogen hebben om de recyclingdoelstellingen van de Nederlandse overheid voor 2050 te halen. Met goede samenwerking en duidelijke afspraken, kunnen we dat doel bereiken.” 

Goede voorbeelden 
In Nederland mogen gemeenten, anders dan in bijvoorbeeld België, nu zelf nog kiezen voor een systeem. Als een gemeente kiest voor bronscheiding, dan moeten het schone stromen zijn, anders kan Verpact die niet recyclen van verpakking naar verpakking. Gezamenlijk onderzoek van VNG en Verpact laat zien dat brengsystemen vaak minder goed werken. Gelukkig zijn er in Nederland ook veel gemeenten waar gescheiden inzameling heel goed gaat of die anders overstappen naar een ander systeem. Die gemeenten laten zien dat het prima haalbaar is om de vervuiling van PMD-afval te laten afnemen, in plaats van te laten toenemen.  

Nieuwe afspraken  
Vorige maand heeft de VNG de 10-jarige ketenovereenkomst eenzijdig opgezegd en aangegeven dat ze (met ingang van 2025) nieuwe afspraken met Verpact wil maken over de inzameling van verpakkingsafval. Naar verwachting starten die gesprekken ergens de komende weken onder leiding van een onafhankelijk bemiddelaar, aangewezen door het ministerie van IenW.

Lees meer in de factsheet ‘Hoe werkt de inzameling en recycling van PMD-afval in Nederland?’, met meer achtergrondinformatie over afspraken, resultaten, doelen en kosten.