Verpact publiceert onderzoeken naar consumentengedrag rondom statiegeld: impact hoger statiegeldbedrag op inzamelpercentage minimaal
Eind oktober leverde Verpact drie gevraagde onderzoeken op aan de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) als onderdeel van een last onder dwangsom. In deze onderzoeken is gekeken naar de invloed van de hoogte van het statiegeldbedrag, de wijze van uitbetaling en het innemen van beschadigde verpakkingen, op het inlevergedrag van consumenten. Inmiddels stijgen de percentages voor blikjes en flesjes door: de prognose voor het inzamelpercentage voor grote en kleine plastic drankflessen over 2024 is 78%. Van de blikjes wordt in 2024 naar verwachting 82% ingezameld.
Nabijheid inleverpunt belangrijkste drijfveer
Verpact gebruikt de inzichten uit de onderzoeken om het statiegeldsysteem verder te optimaliseren zodat de inzamelpercentages verder stijgen. Belangrijkste inzicht is dat de nabijheid van een inleverpunt de belangrijkste motivatie is voor de consument om in te leveren. Dit bevestigt dat de gekozen aanpak van het fors uitbreiden van het aantal innamepunten de juiste is.
Hoger statiegeldbedrag? Niet nodig en ongewenste neveneffecten
De praktijk in andere Europese landen wijst uit dat een hoger statiegeldbedrag niet nodig is om de inzameldoelstelling van 90% te halen. Zowel het statiegeldbedrag voor kleine flesjes als grote flessen is in Nederland in lijn met andere Europese landen die al 90% inzamelen, zo blijkt uit een vergelijk door PwC.
Verder toonden de onderzoeken aan dat verhoging van het statiegeldbedrag minimale impact heeft op het inzamelpercentage van kleine en grote plastic drankflessen. PwC berekende dat het inzamelpercentage met 1 procentpunt toeneemt bij een statiegeldbedrag van 25 cent op kleine flesjes en 25 cent op grote flessen, en 4 procentpunt bij een statiegeldbedrag van 50 cent op kleine flesjes en 100 cent voor grote flessen.
Bovendien staat een hoger statiegeldbedrag niet in verhouding tot de maatschappelijke risico's en nadelige gevolgen en de bijkomende kosten hiervan. Bijvoorbeeld voor de reiniging en schade van opengebroken openbare afvalbakken. Ook het groeiend risico op fraude en criminaliteit, een mogelijke verschuiving naar alternatieve verpakkingen met een hogere milieu-impact en het de impact op boodschappenbudget zijn nadelige gevolgen van een verhoging.
Inzameldoelstelling
Verpact gebruikt de onderzoeken om het inzamelpercentage voor plastic drankflessen verder te kunnen verhogen. Daarbij wordt ook gekeken naar de inname van beschadigde verpakkingen en de wijze van terugbetalen. De wettelijke inzameldoelstelling gaat over alle plastic drankflessen, ook die zonder statiegeld. Flessen van sap en zuivel zijn niet statiegeldplichtig, maar tellen wel mee in de berekening van het inzamelpercentage. Op sapflessen zit steeds vaker statiegeld maar zuivelflessen willen we buiten de schone materiaalstroom van het statiegeldsysteem houden. Daarom pleit Verpact ervoor om deze flessen niet meer mee te tellen voor de inzameldoelstelling.
Eerder berichtte het FD over de onderzoeken, met bovenstaand bericht wil Verpact meer informatie bieden over de onderzoeken.
De onderzoeken vindt u hier.