Algemeen Verbindend Verklaring voor verpakkingen verleend

De nieuwe AVV heeft een looptijd van 2023 tot en met 2027. Dit vormt voor vijf jaar de wettelijke basis onder de afvalbeheerstructuur voor verpakkingen. Het Afvalfonds kan hiermee haar wettelijke taken op solide basis blijven uitvoeren en ook de nieuwe regelgeving op efficiënte wijze collectief uitvoeren namens het verpakkend bedrijfsleven. Het Afvalfonds is dan ook blij met het vertrouwen van de producenten en importeurs, die hebben ingestemd met de verlenging van de AVV.

Het Afvalfonds zorgt vanuit de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor verpakkingen inmiddels al 10 jaar voor de gescheiden inzameling van verpakkingsafval of nascheiding van restafval om zoveel mogelijk verpakkingen te kunnen hergebruiken of recyclen. Hier stopt onze ambitie niet. Elke dag kijken we, samen met alle partijen in de keten, hoe het nóg beter kan. Samen willen we de verpakkingsketen zo veel mogelijk sluiten. Dat is niet alleen goed voor het milieu, maar zorgt er ook voor dat de kosten in de keten geminimaliseerd worden en grondstoffen behouden blijven.

UPV verpakkingen
Bedrijven die verpakte producten op de markt brengen zijn wettelijk verplicht te zorgen voor het inzamelen en recyclen van de verpakkingen, inclusief het statiegeldsysteem: de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV). Stichting Afvalfonds Verpakkingen heeft deze verantwoordelijkheid op zich genomen zodat niet ieder bedrijf een eigen systeem voor de inzameling en recycling van de eigen verpakkingen hoeft op te zetten en de wettelijke recyclingpercentages hoeft te behalen.

Met het systeem van inzameling en recycling behoort Nederland, achter België, tot de koploper in Europese recyclingresultaten: in 2021 werd 80% van alle verpakkingen gerecycled. De nieuwe AVV zorgt voor continuïteit. Waarbij we verder kijken dan het behalen van de wettelijke doelstellingen op recycling en hergebruik. Door het steeds verder te sluiten van de verpakkingsketen leveren we een positieve bijdrage aan ons klimaat en worden we minder afhankelijk van fossiele brandstoffen. We doen dit niet alleen, maar werken samen met alle partijen in de keten om dit te bereiken.

Het Afvalfonds is wettelijk verantwoordelijk voor het realiseren van de recyclingdoelstellingen zoals opgelegd door de Nederlandse overheid, wij doen dit tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten. Hierover doen wij jaarlijks verslag als onderdeel van de wettelijke verslagleggingsverplichting die voortkomt uit het Besluit beheer verpakkingen 2014 (het Besluit), waarmee Nederland de EU-Richtlijn verpakkingen en verpakkingsafval (94/62/EG) heeft geïmplementeerd.

Het Afvalfonds is de gezamenlijke uitvoeringsorganisatie zoals bedoeld in artikel 9 van het Besluit en brengt verslag uit aan de Rijksoverheid over:

1. De recycling of het hergebruik van in de handel gebrachte verpakkingen, waarbij per materiaal en in totaliteit dient te worden voldaan aan wettelijke doelstellingen (art. 5a), zijnde circulaire doelstellingen.
2. De recycling van in de handel gebrachte verpakkingen, waarbij per materiaalsoort en in totaliteit dient te worden voldaan aan wettelijke doelstellingen (art. 6), zijnde recyclingdoelstellingen.

Het Afvalfonds is verantwoordelijk voor het behalen van de doelstellingen (normadressaat). Op de rapportage vinden controles plaats door een extern accountantskantoor en de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Doordat dit collectief wordt opgepakt wordt voorkomen dat er een willekeur aan systemen ontstaat.

Het Afvalfonds draagt namens het verpakkende bedrijfsleven zorg voor:

• De gescheiden inzameling van verpakkingsafval of nascheiding van restafval om verpakkingsafval te kunnen hergebruiken of recyclen, inclusief het bekostigen van de daartoe benodigde activiteiten van gemeenten en/of afvalbedrijven (art. 5).
• Het organiseren en bekostigen van een statiegeldsysteem voor kunststof drankflessen kleiner dan 3 liter met ingang van 1 juli 2021 (art. 7).

Het Afvalfonds heeft een monitoringsysteem om de benodigde gegevens te verzamelen:

• Op de markt gebrachte verpakkingen (hoeveelheid gebruikte verpakkingen).
• Hergebruikte verpakkingen (hoeveelheid hergebruikte verpakkingen).
• Gerecycled verpakkingsafval, gesplitst naar de locatie van recycling, te weten:
  • Nederland
  • Andere EU-landen
  • Buiten de EU

Het Afvalfonds voert niet alle taken van de UPV zelf uit, maar heeft een aantal van deze taken belegd bij haar uitvoeringsorganisaties binnen de Afvalbeheerstructuur. Een deelvan de activiteiten betreft de wettelijke verplichtingen, het resterende deel is aanvullend hierop om de producenten en importeurs van verpakte producten te ondersteunen.

Het Afvalfonds is het normadressaat, voert de ketenregie, is aanspreekpunt en registreert het gewicht van de op de markt gebrachte verpakkingen. Binnen de Afvalbeheerstructuur werkt het Afvalfonds samen met:

• Nedvang B.V. (inzameling t/m recycling)
• Statiegeld Nederland (organisatie van het statiegeldsysteem)
• Nederland Schoon (preventie van zwerfaval)
• Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) (kennisontwikkeling en -deling t.a.v. verduurzaming van verpakkingen).

Kostendekkende tarieven

Om de inzameling en recycling van verpakkingsafval te kunnen bekostigen, stelt het Afvalfonds tarieven per materiaalsoort vast en heft bij producenten en importeurs van verpakte producten over de door hen op de markt gebrachte verpakkingen. De tarieven zijn kostendekkend en niet bedoeld om reserves op te bouwen. Het Afvalfonds is een stichting zonder winstoogmerk.

Om de kosten te beheersen, werkt het Afvalfonds samen met alle partijen in de recycleketen keihard aan het sluiten van de afvalketen voor verpakkingsafval. Hiermee zorgen we er niet alleen voor dat waardevolle grondstof behouden blijft, maar ook dat de kwaliteit ervan toeneemt zodat het verpakkend bedrijfsleven de grondstof in kan zetten voor nieuwe verpakkingen. Hiermee wordt waarde aan de keten toegevoegd en gaan de kosten omlaag.

Ook nieuwe wetgeving opgenomen in AVV

De UPV is aanzienlijk uitgebreid met:

• de wettelijke verantwoordelijkheid voor de inzameling en recycling van bedrijfsafval (verpakkingen):
  • Het Afvalfonds heeft een inzamelsysteem georganiseerd voor brongescheiden, op huishoudelijke gelijkende verpakkingen van plastic, glas en drankenkartons van kantoren, scholen, horeca etc. vanaf 1 januari 2023. Daarnaast werken we ook aan een systeem voor na te scheiden materiaal uit bedrijfsmatig restafval.
• de Single Use Plastics-richtlijn:

1. een financiële bijdrage aan publieke gebiedsbeheerders voor het opruimen van zwerfafval veroorzaakt door SUP-producten/verpakkingen
2. reductiemaatregelen voor drinkbekers en vormvaste voedselverpakkingen
3. bewustwordingsmaatregelen
4. markeringsvoorschriften op verpakkingen
5. in een beperkt aantal gevallen een handelsverbod
6. monitorings- en rapportageverplichtingen.

Statiegeld op blikjes:

• Het opzetten van een landelijk dekkend, consumentvriendelijk statiegeldsysteem voor drankblikjes
• Het registreren en rapporteren aan de overheid van inzamelresultaten.

Gelijk speelveld
De AVV is de formele basis voor de uitvoering van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid verpakkingen door het Afvalfonds. De AVV zorgt ervoor dat alle bedrijven die meer dan 50.000 kilo per jaar aan verpakkingen op de markt brengen bij het Afvalfonds worden aangesloten. En hiermee bijdragen aan de financiering van de inzameling, sortering en recycling van verpakkingen die op de markt komen. De AVV waarborgt daarmee een gelijk speelveld, waarbij de kosten eerlijk worden verdeeld. Met de AVV heeft het verpakkende bedrijfsleven de krachten gebundeld, waarmee een grote maatschappelijke en economische meerwaarde ontstaat. Het is de basis van een vruchtbare en effectieve ketensamenwerking gebleken waarmee op effectieve en efficiënte wijze ruimschoots aan de wettelijke verplichtingen wordt voldaan (zie recycleresultaten 2021). Het verpakkend bedrijfsleven vormt het bestuur van het Afvalfonds, dat als non profit organisatie geen winstoogmerk heeft.