Decennium Dialoog – Met Hester Klein Lankhorst

Hallo Hester, waar was jij 10 jaar geleden?

Tien jaar geleden stapte ik samen met voormalig Algemeen Directeur van het Afvalfonds, Cees de Mol van Otterloo, de Kamer van Koophandel binnen om zowel het KIDV als het Afvalfonds in te schrijven. Dat markeerde het officiële startpunt van de organisaties en ik werd de kersverse directeur van het KIDV.

Vlak voor de oprichting van het KIDV heb ik een tijdje in mijn eentje in Tanzania gezeten en mij beziggehouden met recycling daar. In die periode had ik ook een handel in Afrikaanse kunst. Een deel van de collectie siert nog steeds de muren van ons kantoor in Leidschendam. Een mooie herinnering aan mijn tijd in Afrika.

Wil je jezelf nog even voorstellen, vertellen wat jouw functie bij het Afvalfonds precies inhoudt en wat je gemotiveerd heeft om hier te komen werken?

Tot voorkort was ik Algemeen Directeur van Stichting Afvalfonds Verpakkingen. Nu vervul ik de rol van voorzitter van het bestuur van de organisatie. Samen met 3 andere collega’s vormen we het collegiaal bestuur. Gezamenlijk zijn we verantwoordelijk voor dagelijkse beslissingen, de strategie en uiteraard het behalen van de wettelijke doelstellingen. 

Het begon voor mij anders dan verwacht… Toen ik in 2012 vertrok naar Afrika, zei ik tegen mezelf dat ik nooit meer iets met verpakkingen zou doen. Totdat ik werd gevraagd om het kennisinstituut op te richten. Dat vond ik zo gaaf omdat het bedrijfsleven op zoek was naar objectieve kennis om verpakkingen echt te verduurzamen. Een kennisinstituut voor duurzaam verpakken was en is nog steeds uniek in Europa, dus ik kon die kans simpelweg niet laten liggen.

Mijn drijfveer om in dit veld te werken,  is om de wereld beter achter te laten dan hoe het nu is. Voor mijn twee zoons, Barend (18) en Pepijn (16), wil ik de wereld een beetje mooier maken. Zij zijn hier zelf ook mee bezig en dagen mij hierin uit. Ik denk dat ze stiekem best trots zijn, ondanks dat pubers dat natuurlijk niet hardop zeggen. 

Een andere motivatie is dat ik het belangrijk vind dat bedrijven in Nederland blijven en hier verduurzamen. Dit bevordert de werkgelegenheid en we kunnen grondstoffen behouden en waarde toevoegen. Dit draagt bij aan zowel een  gezonde economie als aan een schoon milieu. Duurzaamheid is cruciaal, maar de bedrijfseconomische kant is net zo belangrijk. Uiteraard spelen ook wet- en regelgeving een rol, tot een bepaalde hoogte. Om de wereld daadwerkelijk mooier te maken, moeten deze drie aspecten hand in hand gaan.

Wat maakt jouw werk hier zo leuk?

Ik haal veel voldoening uit het werken in een vakgebied dat zo complex en relevant is als verpakkingen. Verpakking zijn heel zichtbaar en iedereen heeft er een mening over. Er zijn veel belanghebbenden, waaronder bedrijven, de overheid, ngo’s, kenniscentra en de maatschappij. Iedereen heeft zijn eigen rol en vaak zijn er tegenstrijdige belangen. Toch boeken we in deze complexe omgeving stap voor stap resultaten. En ik vind het heel gaaf om te zien dat we dit samen met zoveel partijen kunnen bereiken. Ik geloof echt in het spreekwoord: “Alleen ga je sneller, samen kom je verder”.

Waar ik ook elke dag mijn bed voor uit kom, is het werken met al mijn gemotiveerde collega’s. Dit zie ik nog sterker nu we als één organisatie gaan werken, met de wens om samen de producentenverantwoordelijkheid uit te voeren en daarmee een schonere wereld te creëren. Het is een feestje om dat met deze groep mensen te doen.

Dat is goed om te horen! Welke ontwikkelingen en uitdagingen bij het Afvalfonds in de afgelopen 10 jaar zijn jou het meest bijgebleven?

Er komt steeds meer af op het verpakkende bedrijfsleven en dit geldt dus ook voor ons. Vooral in de afgelopen jaren is de producentenverantwoordelijkheid uitgebreid en er wordt steeds meer regelgeving geïntroduceerd. Wij zijn heel ambitieus, zoals te zien in De Plastic Wijzer. En dat moet ook. Maar de wetgeving moet wel realistisch en haalbaar blijven. We staan volledig achter de doelstellingen zoals meer recycling en hergebruik en minder zwerfafval, waarbij we ook het economisch belang inzien. De uitdaging ligt in het vinden van voldoende tijd om de wetgeving praktisch en goed te implementeren. Dat is mij zeker bijgebleven en is eigenlijk van alle tijden. Het speelt nog steeds.

Wat is een mijlpaal geweest voor de organisatie en voor jou persoonlijk?

Een zeer belangrijke mijlpaal is dat we straks vanuit één organisatie opereren, waardoor we nog beter voorbereid zijn voor onze taken en dat we dat nu samen met alle trotse medewerkers vormgeven. Ook in de toekomst. We bereiden ons voor op uitdagingen die nog komen gaan. 

Een andere mijlpaal is onze toekomstvisie, onze stip op de horizon voor 2030 en 2050. In De Plastic Wijzer hebben we onze doelen en toewijding vastgesteld voor circulair plastic verpakken. Hoewel deze doelen zeker mijlpalen zullen worden, is onze langetermijnvisie op zichzelf al een mijlpaal.

Bovendien ben ik trots op het feit dat het KIDV is uitgegroeid tot een autoriteit, waar zelfs op Europees niveau naar wordt geluisterd. We zijn tot vandaag de dag het enige land in Europa met een kennisinstituut voor duurzaam verpakken. Het is mooi om te zien dat het is uitgegroeid tot een organisatie met zeggenschap. 

Persoonlijk is het fijn om te merken dat na een langdurige periode waarin ik voornamelijk zelfstandig bezig was met het uitwerken van de integratie, de druk veel minder is geworden nu de gehele organisatie hierbij betrokken is. Het enthousiasme waarmee dit over het algemeen gebeurt maakt dit nog fijner.

En wat is de grootste les die je hebt geleerd?

De grootste les die ik heb geleerd is waarschijnlijk dat verandering tijd vergt. Neem bijvoorbeeld het verbod op gratis plastic tassen in 2016. Ondanks de aanvankelijke scepsis is het aantal plastic tasjes met 80% afgenomen. Een ander voorbeeld is waterflessen. Tegenwoordig maken veel mensen gebruik van herbruikbare exemplaren. Gedragsverandering kost tijd, maar uiteindelijk lukt het toch. Tijd is een kostbare vriend en kan echt helpen.

Wat verwacht je voor de toekomst van Verpact?  

Met de nieuwe organisatie zijn we beter in staat om flexibel in te spelen op huidige en toekomstige wetgeving uit Brussel en Den Haag, die steeds verder toeneemt. Er komt nog steeds veel op ons af en als één organisatie kunnen we daar nog beter op anticiperen. 

Ook gaan we in de nabije toekomst gedetailleerde roadmaps maken voor hoe we de toekomst in gaan. In De Plastic Wijzer hebben we onze ambities vastgelegd, de roadmaps zijn de route daarnaar toe. Zo zetten we werkelijke stappen naar het sluiten van de kringloop van verpakkingen en het behouden van waardevolle grondstoffen.

In de “nieuwe” organisatie, waar kijk je het meest naar uit?

Ik vind het zo mooi om straks nóg intensiever samen te werken met alle gemotiveerde collega’s. We hebben de mogelijkheid om elkaar verder te versterken met al onze verschillende culturen, kennis en vaardigheden. Daar kijk ik heel erg naar uit.

Laatste vraag, wat zou je tegen iemand zeggen die bij het Afvalfonds wil werken?

Als je gericht bent op concrete resultaten, zit je bij ons goed! Werken binnen onze organisatie betekent actief bijdragen aan een gezonde en schone toekomst. Het betekent betrokken zijn bij grote maatschappelijke veranderingen vanuit een bedrijfsmatig perspectief.