Decennium dialoog - Met Coen Bertens

Hallo Coen, leuk dat je meedoet! Waar was jij 10 jaar geleden?

Tien jaar geleden werkte ik bij Nedvang, destijds nog in Rotterdam, maar nu op de verdieping onder het Afvalfonds. In die tijd was ik verantwoordelijk voor (het opzetten van) de monitoring. Waar Nedvang daarvoor nog vaak met veel schattingen moest werken, richtte ik me direct op controleerbare cijfers en gegevens. Een andere deelnemer aan deze contentreeks, Paul Christiaens, was destijds mijn voorganger bij Nedvang en Paul is nog steeds een belangrijke collega voor mij voor de monitoring.

Hoelang werk je dan al binnen de afvalbeheerstructuur (ABS), waar Nedvang en Afvalfonds onderdeel van zijn?

Ik ben medio 2011 begonnen bij Nedvang en ben in 2015 gevraagd over te stappen naar het Afvalfonds. Nedvang monitort vooral hoeveel verpakkingsafval er jaarlijks ‘van de markt’ komt, het Afvalfonds monitort hoeveel verpakkingen er jaarlijks ‘op de markt’ worden gebracht. Aangezien het Afvalfonds sinds de oprichting verantwoordelijk is voor de gehele monitoring en de resultaten, wilde het Afvalfonds mijn functie daar onder brengen. Bij mij komen de gegevens van ‘op de markt’ en ‘van de markt’ samen, en ik mag zorgen voor de uiteindelijke monitoringsrapportage. Ik heb daardoor al lange tijd een soort brugfunctie tussen het Afvalfonds en Nedvang.

Een zeer belangrijke brug! Wil je jezelf nog even voorstellen, vertellen wat jouw functie precies inhoudt en waarom je hier bent komen werken 12 jaar geleden?

Ik ben bedrijfseconoom en ben hier komen werken omdat ik veel onderzoekservaring heb en duurzaamheid mij erg aan het hart gaat. Gedurende mijn leven zijn er enorm veel natuur- en klimaatproblemen ontstaan en daar wil ik iets aan doen.

Tijdens mijn loopbaan heb ik allerlei nieuwe termen gehoord voor beleid: van milieubeleid, via ontkoppeling van economie en milieu, tot maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaam ondernemen. De laatste tijd hebben we het vooral over ‘circulaire economie’ en er lijkt nu eindelijk te zijn ingezien hoe belangrijk economie is voor de oplossingen.

In mijn rol ben ik een echte spin-in-het-web. Ik werk met heel veel gegevens, waarbij betrouwbaarheid en volledigheid centraal staan. Ik stel vast welke gegevens we moeten verzamelen, welke analyses nodig zijn en hoe we gaan rapporteren. Daarna zorg ik ervoor dat we de benodigde gegevens ontvangen en uiteindelijk stel ik het monitoringsverslag op. Hieruit blijken onze jaarlijkse recycling- en circulaire resultaten. Dat doen we natuurlijk met een uitgebreid team van betrokken mensen, van binnen en buiten de ABS.

Wat maakt jouw werk hier zo leuk?

Wat mijn werk zo leuk maakt, zijn de vele contacten die ik onderhoud met mensen en organisaties. Ik moet op verschillende plekken gegevens ophalen, dus relatiemanagement is hierbij van groot belang. 

De wetgeving vereist van ons dat we steeds meer gegevens verzamelen en vastleggen. Dat maakt mijn werk ook erg dynamisch. Het werk brengt leuke onderzoeksuitdagingen met zich mee. Ik beschouw verder de periodieke expertmeetings voor elk van de verpakkingsmaterialen als belangrijk en interessant. Tijdens deze bijeenkomsten komen vertegenwoordigers uit de gehele keten samen om te praten over ontwikkelingen en hoe de keten gesloten kan worden. Tenslotte is er ook nog het overleg met onze toezichthouder die ons scherp houdt op de kwaliteit van ons werk.

Ik hoef me dus eigenlijk nooit te vervelen. Het feit dat mijn werk relevant en actueel is, spreekt me ook aan. Er is veel politieke aandacht voor dit onderwerp en ik heb de overtuiging dat ik hiermee bijdraag aan een betere wereld.

Je loopt al vrij lang mee bij de ABS. Wat is het grootste verschil tussen vroeger en nu?

Het grootste verschil is de alsmaar toenemende betrouwbaarheid van onze cijfers. Ook is er steeds meer internationale samenwerking en dat helpt ons echt vooruit. Steeds meer mensen zien het belang van een circulaire economie, mede daardoor zie ik binnen het Afvalfonds steeds meer bereidheid om cijfers te delen.

Wat zijn mijlpalen voor het Afvalfonds en voor jou persoonlijk geweest?

Er is waardering voor ons monitoringwerk door het Ministerie, onze toezichthouder en zelfs vanuit de EU (Eurostat en European Court of Auditors). Toen wij een paar jaar geleden onze monitoringssystematiek presenteerden, was Eurostat zeer onder de indruk van de zorgvuldigheid en volledigheid. Een ander project waar ik trots op ben, zijn de recente monitoringcijfers van hergebruikbare verpakkingen. Dat item krijgt steeds meer aandacht. Wij zijn één van de eerste landen in de Europa die hergebruik van verpakkingen in kaart heeft weten te brengen.

Wat is de belangrijkste les die je hebt geleerd?

Het belangrijkste wat ik heb geleerd, is dat je heel duidelijk en helder moet communiceren welke gegevens je nodig hebt en waarvoor. En dat is zeker niet eenvoudig, want er zit veel complexiteit en ook verschillende belangen in de verpakkingsketens. Als je medewerking en transparantie van partijen wilt die hiertoe niet wettelijk verplicht zijn, moet je zorgvuldig en begripvol handelen.  

Wat zijn jouw verwachtingen voor de komende 5 jaar bij het Afvalfonds?

Ik ben ontzettend benieuwd naar onze integratie, vanaf 1 januari werken we met al onze uitvoeringsorganisaties samen in één organisatie. Voor mijn werk betekent dit een snellere toegang tot gegevens en een verbeterde samenwerking, wat gunstig zal zijn voor onze monitoring, die steeds uitgebreider wordt. Ik verwacht ook dat we als team nog beter gaan samenwerken, met één gemeenschappelijk doel.

Laatste vraag, wat betekent circulariteit voor jou?

Ik ben blij dat zowel de maatschappij als de politiek steeds meer waarde hechten aan het werken naar een circulaire economie. Duurzaamheid en economie moeten beter met elkaar worden verbonden. Hoewel er veel technische mogelijkheden zijn, moet het uiteindelijk ook economisch haalbaar zijn. Met een circulaire economie kunnen we ingrijpende veranderingen realiseren. Dat is zeker niet eenvoudig. Ik zie duidelijke vorderingen, maar ketensamenwerking is echt een nieuw speelveld. Ik ben nog steeds op zoek naar nieuwe businessmodellen waarmee en waardoor (verpakkings)ketens kunnen worden verduurzaamd. Dat vraagt heel veel van samenwerkende partijen.

Hartelijk dank voor het leuke interview Coen! Aan wie geef je het stokje door?

Graag gedaan! Ik geef het stokje door aan mijn kamergenoot Robin Naudin ten Cate.